CÁC TRIỀU ĐẠI VIỆT NAM QUA TỪNG THỜI KỲ LỊCH SỬ

 

CÁC TRIỀU ĐẠI VIỆT NAM QUA TỪNG THỜI KỲ LỊCH SỬ

Dân tộc Việt Nam anh hùng đã trải qua hơn bốn ngàn nǎm lịch sử dựng nước và giữ nước. Với ý chí quật cường ông cha ta đã viết nên những trang sử vàng chói lọi làm vẻ vang cho dân tộc ta, đất nước ta.

Quá khứ và hiện tại, lịch sử và cảnh quan, thiên nhiên và con người hoà quyện nhau như đưa ta về cội nguồn ngàn nǎm bất khuất của dân tộc để tìm hiểu, để khám phá, để tin tưởng ở khí phách, tài trí, lòng yêu nước, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, truyền thống vǎn hiến và ý chí thống nhất đất nước của nhân dân ta.

Xin trân trọng giới thiệu cùng các bạn chuyên đề Các triều đại Việt Nam qua từng thời kỳ lịch sử. Các bạn sẽ có dịp tìm hiểu sâu hơn nữa quá trình phát triển kế tiếp nhau của các triều đại, các ông vua bà chúa từ thời kỳ đầu dựng nước của các vua Hùng đến vị vua cuối cùng Bảo Đại. Tư liệu trong Chuyên đề được sử dụng từ cuốn: "Các triều đại Việt Nam" của tác giả Quỳnh Cư - Đỗ Đức Hùng, Nxb Thanh niên - HN 1999 và cuốn: "Vua trẻ trong lịch sử Việt Nam" của tác giả Vũ Ngọc Khánh, Nxb Thanh niên - HN 1999.

Thời kỳ	Tên triều đại	Các vị vua	Năm trị vì	Tuổi thọ
Việt Nam thời kỳ dựng nước	Truyền thuyết Kinh  Dương Vương và Hồng Bàng Thị		2879-258 TCN
	Nước Văn Lang và các vua Hùng
	Nhà Thục và nước Âu Lạc	An Dương Vương  (Thục Phán)	257 - 207 TCN
	Nhà Triệu và nước Nam Việt	Triệu Vũ Vương	207 - 137 TCN
		Triệu Văn Vương	137 - 125 TCN
		Triệu Ai Vương	113 - 112 TCN
		Triệu Dương Vương	112 - 111 TCN
Thời kỳ Bắc thuộc lần thứ nhất và thứ hai	Giao Chỉ và nhà Tây Hán		111 TCN - 39
	Nhà Đông Hán		25 - 220
	Hai Bà Trưng	Trưng Trắc - Trưng Nhị	40 - 43
	Nhà Đông Ngô		222 - 280
	Bà Triệu	Triệu Thị Trinh	248	23
Nước Vạn Xuân độc lập	Nhà Tiền Lý	Lý Nam Đế (Lý Bí)	544 - 548	48
		Triệu Việt Vương (Triệu Quang Phục)	549 - 571
		Hậu Lý Nam Đế (Lý Phật Tử )	571 - 602
Nhà Tùy - Đường và các cuộc khởi nghĩa (Bắc thuộc lần thứ ba)	Nhà Tùy Đường (603 - 939)	Mai Hắc Đế (Mai Thúc Loan)	722
		Bố Cái Đại Vương (Phùng Hưng)	766 - 791
		Dương Thanh	819 - 820
		Khúc Thừa Dụ	906 - 907
		Khúc Hạo	907 - 917
		Khúc Thừa Mỹ	917 - 923
		Dương Đình Nghệ - Kiều Công Tiễn	931 - 938
	Triều Ngô  (939 - 965)	Ngô Quyền	939 - 944	47
		Dương Tam Kha
	Hậu Ngô Vương	- Ngô Xương Ngập - Ngô Xương Văn - Ngô Xương Xí	950 - 965
Sự nghiệp thống nhất nước nhà (cuối thế kỷ X)	Nhà Đinh	Đinh Tiên Hoàng (Đinh Bộ Lĩnh)	968 - 979	56
		Phế Đế (Đinh Toàn)	979 - 980	27
	Nhà Tiền Lê (980 - 1009 )	Lê Đại Hành (Lê Hoàn)	980 - 1005	65
		Lê Trung Tông (Long Việt)	1005	23
			1005 - 1009	24
Từ thế kỷ XI đến thời kỳ thuộc Pháp	Triều Lý (1010 - 1225)	Lý Thái Tổ (Lý Công Uẩn)	1010 - 1028	55
		Lý Thái Tông (Lý Phật Mã)	1028 - 1054	55
		Lý Thánh Tông (Lý Nhật Tông)	1054 - 1072	50
		Lý Nhân Tông (Lý Càn Đức)	1072 - 1127	63
		Lý Thần Tông (Dương Hoán)	1128 - 1138	23
		Lý Anh Tông (Lý Thiên Tộ)	1138 - 1175	40
		Lý Cao Tông (Lý Long Cán)	1176 - 1210	38
		Lý Huệ Tông (Lý Sảm)	1211 - 1224	33
		Lý Chiêu Hoàng (Lý Phật Kim)	1224 - 1225	60
	Triều Trần (1225 - 1400)	Trần Thái Tông (Trần Cảnh)	1225 - 1258	60
		Trần Thánh Tông (Trần Hoảng)	1258 - 1278	51
		Trần Nhân Tông (Trần Khâm)	1279 - 1293	50
		Trần Anh Tông (Trần Thuyên)	1293 - 1314	54
		Trần Minh Tông (Trần Mạnh)	1314 - 1329	58
		Trần Hiến Tông (Trần Vượng)	1329 - 1341	23
		Trần Dụ Tông (Trần Hạo)	1341 - 1369	33
		Trần Nghệ Tông (Cung Tĩnh Vương)	1370 - 1372	74
		Trần Duệ Tông (Trần Kính)	1372 - 1377	40
		Trần Phế Đế (Trần Hiền)	1377 - 1388	27
		Trần Thuận Tông (Chiêu Định Vương)	1388 - 1398	22
		Trần Thiếu Đế	1398 - 1400
	Triều Hồ (1400 - 1407)	Hồ Quý Ly	1400
		Hồ Hán Thương	1401 - 1407
	Triều Hậu Trần (1407 - 1413)	Giản Định Đế (Trần Quỹ)	1407 - 1409
		Trần Quang Đế (Trần Quý Khoáng)	1409 - 1413
	Kỷ Thuộc Minh		1414 - 1417
	Triều Lê Sơ (1428 - 1527)	Lê Thái Tổ (Lê Lợi)	1428 - 1433	49
		Lê Thái Tông (Lê Nguyên Long)	434 - 1442	20
		Lê Nhân Tông (Lê Bang Cơ)	1443 - 1459	19
		Trần Nghi Dân	1459-1460
		Lê Thánh Tông (Lê Tư Thành)	1460 - 1497	56
		Lê Hiến Tông (Lê Tranh)	1497 - 1504	44
		Lê Túc Tông (Lê Thuần)	1504	17
		Lê Uy Mục (Lê Tuấn)	1505 - 1509	22
		Lê Tương Dực (Lê Dinh)	1510 - 1516	24
		Lê Chiêu Tông (Lê Y)	1516 - 1522	26
		Lê Cung Hoàng (Lê Xuân)	1522 - 1527	21
	Triều Mạc  (1527 - 1592)	Mạc Đăng Dung	1527 - 1529
		Mạc Đăng Doanh	1530 - 1540
		Mạc Phúc Hải	1541 - 1546
		Mạc Phúc Nguyên	1546 - 1561
		Mạc Mậu Hợp	1562 - 1592	31
	Triều Hậu Lê (Lê Trung Hưng) Nam - Bắc Triều	Lê Trang Tông (Lê Duy Ninh)	1533 - 1543	34
		Lê Trung Tông (Lê Huyên)	1548 - 1556	22
		Lê Anh Tông (Lê Duy Bang)	1556 - 1573	42
		Lê Thế Tông (Lê Duy Đàm)	1573 - 1599	33
		Lê Kính Tông (Lê Duy Tân)	1600 - 1619
		Lê Thần Tông (Lê Duy Kỳ)	1619 - 1643	56
		Lê Chân Tông (Lê Duy Hiệu)	1643 - 1649	19
		Lê Thần Tông (Lê Duy Kỳ)	1649 - 1662	56
		Lê Huyền Tông (Lê Duy Vũ)	1663 - 1671	18
		Lê Gia Tông (Lê Duy Khoái)	1672 - 1675	15
		Lê Hy Tông (Lê Duy Hợp)	1676 - 1704	54
		Lê Dụ Tông (Lê Duy Đường)	1705 - 1728	52
		Hôn Đức Công	1729 - 1732
		Lê Thuần Tông (Lê Duy Phương)	1732 - 1735	37
		Lê Ý Tông (Lê Duy Thận)	1735 - 1740	40
		Lê Hiển Tông (Lê Duy Diên)	1740 - 1786	70
		Lê Chiêu Thống (Lê Mẫn Đế)	1787 - 1789	28
	Triều Tây Sơn	Thái Đức Hoàng đế (Nguyễn Nhạc)	1778 - 1793
		Quang Trung Hoàng đế (Nguyễn Huệ)	1789 - 1792	40
		Cảnh Thịnh Hoàng đế (Nguyễn Quang Toản)	1792 - 1802	20
	Chúa Trịnh (1545 - 1786)	Trịnh Kiểm	1545 - 1570	68
		Trịnh Tùng	1570 - 1623	74
Trịnh Tráng		1623 - 1652	81
Trịnh Tạc		1653 - 1682	77
Trịnh Căn		1682 - 1709	77
Trịnh Cương		1709 - 1729	44
Trịnh Giang		1729 - 1740	51
Trịnh Doanh		1740 - 1767	48
Trịnh Sâm		1767 - 1782	44
Trịnh Tông		1782 - 1786	24
Trịnh Bồng		1786 - 1787
Chúa Nguyễn (1600 - 1802)	Nguyễn Hoàng	1600 - 1613	89
	Nguyễn Phúc Nguyên	1613 - 1635	73
	Nguyễn Phúc Lan	1635 - 1648	48
	Nguyễn Phúc Tần	1648 - 1687	68
	Nguyễn Phúc Trăn	1687 - 1691	43
	Nguyễn Phúc Chu	1691 - 1725	51
	Nguyễn Phúc Chú	1725 - 1738	43
	Nguyễn Phúc Khoát	1738 - 1765	52
	Nguyễn Phúc Thuần	1765 - 1777	24
	Nguyễn Phúc Ánh	1781 - 1802	59
Triều Nguyễn thời kỳ độc lập (1802 - 1883)	Gia Long Hoàng Đế (Nguyễn Ánh)	1802 - 1819	59
	Minh Mệnh Hoàng đế (Nguyễn Phước Đảm)	1820 - 1840	50
	Thiệu Trị Hoàng đế (Miên Tông)	1841 - 1847	41
	Tự Đức Hoàng đế (Hồng Nhậm)	1848 - 1883	55
Thời kỳ bắt đầu thuộc Pháp	Dục Đức (Ưng Chân)	1883 (làm vua 3 ngày)	30
	Hiệp Hòa (Hồng Dật)	6/1883 - 11/1883	36
	Kiến Phúc (Ưng Đăng)	12/1883 - 8/1884	15
	Hàm Nghi (Ưng Lịch)	8/1884 - 8/1885	64
	Đồng Khánh (Ưng Đường)	1885 - 1888	25
	Thành Thái (Bửu Lân)	1889 - 1907	74
	Duy Tân (Vĩnh San)	1907 - 1916	46
	Khải Định (Bửu Đảo)	1916 - 1925	41
	Bảo Đại (Vĩnh Thụy)	1926 - 1945	85

ĐỀN CỬA ĐÔNG

Đền Cửa Đông nằm ở phía đông Thành cổ Lạng Sơn, nay là số 67A đường Hùng Vương, phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn, bên bờ phía Tây của dòng sông Kỳ Cùng.

Đền có tên chữ là Đông Môn Từ và tên cũ là Đền Bạch Đế hay Đền Quan Lớn Tam Phủ. Trong sách “Đại Nam Nhất Thống Chí” ghi chép: “Đền Bạch Đế nằm ở phía Đông tỉnh thành. Địa phận xã Mai Pha thuộc Châu Ôn, thờ Thủy Thần”. Theo các nhà nghiên cứu nhận định và căn cứ vào một số tài liệu ghi chép về đền, cho rằng Đền được xây dựng muộn nhất là vào khoảng giữa thế kỷ XVIII. Đối tượng thờ chính của Đền là thần Bạch Đế (tức là thờ thủy thần, thần sông, thần rắn), đó là đặc trưng của cư dân nông nghiệp gieo trồng lúa nước thờ tự theo mô típ “Ông Cộc – Ông Dài” thần sông nước như trong các truyền thuyết của Việt Nam.

Đền là một di tích tôn giáo – tín ngưỡng được xây dựng theo kiến trúc hình chữ Đinh, cửa chính đền quay hướng chính Đông nhìn ra sông Kỳ Cùng, cổng vào Đền quay mặt hướng chính Tây, trên bức tường sau Đền ở phía tây có trang trí và đắp hai chữ đại tự lớn “Đông Môn”, cổng Đền liền kề ngay đó về phía tay phải. Cấu trúc Đền gồm 3 phần liền nhau: Nghi môn – Chính điện – Tả hữu vu.

Đền Cửa Đông hiện nay ngoài thờ thần sông “Bạch Đế” còn là nơi thờ Mẫu và Đức Thánh Trần./.

ĐỀN KỲ CÙNG LẠNG SƠN VÀ SỰ TÍCH QUAN ĐỆ NGŨ TUẦN TRANH

Đền Kỳ Cùng (còn gọi đền Quan Lớn Tuần Tranh) nằm ngay đầu cầu bên tả ngạn sông Kỳ Cùng, thuộc phường Vĩnh Trại, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Tấm bia lưu giữ tại đền cho biết: Đền xưa làm bằng đất, lợp ngói, được trùng tu vào những năm 1928, 1931, 1967. Sau đó, do thiên tai và chiến tranh tàn phá, ngôi đền không còn, nhân dân quanh vùng xây lại đền thờ trên nền cũ có sự pha trộn giữa kiến trúc truyền thống và hiện đại; nhiều đồ thờ bằng gỗ sơn son thếp vàng được làm mới.

Truyền thuyết xưa kể lại:

Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Tranh, hay còn gọi là Ông Lớn Tuần Tranh. Là vị tướng quân tài ba kiêm lĩnh thuỷ bộ, được giao quyền trấn giữ miền duyên hải sông Tranh. Ông đã lập được nhiều công lao to lớn nên được sắc phong công hầu.

Tại quê nhà, ông có cảm tình với một người thiếu nữ xinh đẹp, người thiếu nữ ấy vốn là vợ lẽ của quan huyện ở đó, nhưng vốn không hạnh phúc với cảnh “chồng chung”, nàng cũng đáp lại tình cảm của ông mà không hề nói cho ông biết là nàng đã có chồng.

Vậy nên Quan Lớn Tuần Tranh vẫn đinh ninh đó là một tình cảm đẹp, hẹn ngày đưa nàng về làm vợ. Đến khi viên quan huyện kia biết chuyện, vu oan cho ông đã quyến rũ vợ mình. Quan Tuần Tranh bỗng nhiên mắc hàm oan, bị đem đày lên chốn Kì Cùng, Lạng Sơn.

Tại đây, ông đã tự sát mong rửa oan, chứng tỏ mình vô tội, ông hoá xuống dòng sông Kì Cùng. Về lại nơi quê nhà, ông hiện thành đôi bạch xà, thử lòng ông bà nông lão, sau đó được ông bà nông dân nuôi nấng như thể con mình.

Nhưng khi quan phủ biết chuyện ông bà nông lão tậu gà để nuôi đôi bạch xà, liền bắt ông bà phải lên cửa công chịu tội và giết chết đôi rắn kia đi. Hai ông bà thương xót, xin thả rắn xuống dòng sông Tranh, lạ thay khi vừa thả đôi bạch xà xuống thì chỗ đó tạo thành dòng xoáy dữ dội.

Đến thời Thục Phán An Dương Vương, vua tập hợp thuyền bè để chống Triệu Đà ở ngay bến sông Tranh, nhưng tại chỗ dòng xoáy đó, thuyền bè không tài nào qua được mà lại có cơn giông tố nổi lên giữa dòng. Vua bèn mời các vị lão làng đến lập đàn cầu đảo thì lập tức sóng yên bể lặng, hơn nữa, quân sĩ ra trận cũng được thắng to.

Ghi nhớ công đức, vua Thục giải oan cho ông và phong là Giảo Long Hầu. Sau này ông còn hiển thánh linh ứng, có phép nhà trời, cai quản âm binh, ra oai giúp dân sát quỷ trừ tà, dẹp hết những kẻ hại nước hại dân.

Hai cặp rồng, một cặp sư tử đá chầu trước cửa tăng vẻ thâm nghiêm cho đền. Phía ngoài có hai tháp chuông và trống xây chồng diêm, tám mái với những đầu đao cong vút. Trong đền còn lưu giữ được một số hoành phi, đại tự có niên đại từ thời Lê, Nguyễn cùng ngai, tán, lọng, đỉnh, đôi hạc đồng và các pho tượng cổ có giá trị mĩ thuật cao.

Ông Cao Văn Hân, 66 tuổi, hơn 10 năm trông coi đền cho biết: Lễ hội Đền Kỳ Cùng tổ chức từ ngày 22 đến 27 tháng Giêng (âm lịch) hằng năm có rước kiệu thể hiện ý nghĩa thành kính, sự tri ân công đức với các bậc tiền nhân góp phần giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Trong đám rước, những thanh thiếu niên khỏe mạnh, trang phục lộng lẫy khiêng đỉnh hương trầm; đội múa rồng, múa sư tử vây quanh. Đoàn rước đi vòng qua các dãy phố, cứ đến ngã ba, ngã tư lại múa quay vòng. Các gia đình dọc bên đường chuẩn bị mâm lễ cầu tài, cầu lộc, cầu an khang thịnh vượng. Có nhà còn dựng rạp đón đoàn khiến không khí lễ hội thêm tưng bừng, náo nhiệt.

Phần hội có các trò chơi dân gian như cờ người, chọi chim, đẩy gậy; thi gói bánh chưng truyền thống và bày mâm ngũ quả… Tham gia lễ hội, du khách cảm nhận được đời sống tâm linh phong phú đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, ẩn chứa những giá trị chân – thiện – mĩ của người dân Xứ Lạng.

Đền Quan Tuần Tranh- ngôi đền linh thiêng tại Ninh Giang

Đền Tranh hay còn gọi là đền Quan Lớn Tuần Tranh nằm ở gần bến đò Tranh, Tổng Bất Bế, huyện Vĩnh Lại thời Lê và Nguyễn, nay thuộc xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương, thờ vị thần sông nước coi khúc sông. Đền Tranh hay còn gọi là đền Quan Lớn Tuần Tranh nằm ở gần bến đò Tranh, Tổng Bất Bế, huyện Vĩnh Lại thời Lê và Nguyễn, nay thuộc xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương, thờ vị thần sông nước coi khúc sông. Đây là một ngôi đền lớn thờ nhân vật mang tính huyền thoại theo tín ngưỡng dân gian.

Ngôi đền này ban đầu chỉ là ngôi miếu nhỏ nằm sát bến sông, vì vậy thường bị tác động của thủy triều và dòng nước xoáy. Do bờ sông thường bị xói lở nên đến năm 1935, người dân lập một đền thờ mới tại làng Tranh Xuyên (nay thuộc thị trấn Ninh Giang). Ngôi đền mới này vẫn được dân chúng giữ tên gọi là Đền Tranh. Ngày lễ hội chính của đền Tranh được mở từ ngày 25/2 âm lịch ( hiện nay là 14/2 Âm Lịch).

Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Tranh. Hay còn gọi là Ông Lớn Tuần Tranh. Ông là con trai thứ năm của Vua Cha Bát Hải Động Đình. Ông cũng giáng dưới thời Hùng Định Vương (Hùng Triều Thập Bát), trong một gia đình ở phủ Ninh Giang (nay là Hải Dương), ông cũng là vị tướng quân tài ba kiêm lĩnh thuỷ bộ, được giao quyền trấn giữ miền duyên hải sông Tranh. Ông đã lập được nhiều công lao to lớn nên được sắc phong công hầu. Tại quê nhà, ông có cảm tình với một người thiếu nữ xinh đẹp, người thiếu nữ ấy vốn là vợ lẽ của quan huyện ở đó, nhưng vốn không hạnh phúc với cảnh “chồng chung”, nàng cũng đáp lại tình cảm của ông mà không hề nói cho ông biết là nàng đã có chồng. Vậy nên Quan Lớn Tuần Tranh vẫn đinh ninh đó là một tình cảm đẹp, hẹn ngày đưa nàng về làm vợ. Đến khi viên quan huyện kia biết chuyện, vu oan cho ông đã quyến rũ vợ mình. Quan Tuần Tranh bỗng nhiên mắc hàm oan, bị đem đày lên chốn Kì Cùng, Lạng Sơn. Tại đây, ông đã tự sát mong rửa oan, chứng tỏ mình vô tội, ông hoá xuống dòng sông Kì Cùng. Về lại nơi quê nhà, ông hiện thành đôi bạch xà, thử lòng ông bà nông lão, sau đó được ông bà nông dân nuôi nấng như thể con mình. Nhưng khi quan phủ biết chuyện ông bà nông lão tậu gà để nuôi đôi bạch xà, liền bắt ông bà phải lên cửa công chịu tội và giết chết đôi rắn kia đi. Hai ông bà thương xót, xin thả rắn xuống dòng sông Tranh, lạ thay khi vừa thả đôi bạch xà xuống thì chỗ đó tạo thành dòng xoáy dữ dội.

Đến thời Thục Phán An Dương Vương, vua tập hợp thuyền bè để chống giặc Triệu Đà ở ngay bến sông Tranh, nhưng tại chỗ dòng xoáy đó, thuyền bè không tài nào qua được mà lại có cơn giông tố nổi lên giữa dòng. Vua bèn mời các vị lão làng đến lập đàn cầu đảo thì lập tức sóng yên bể lặng, hơn nữa, quân sĩ ra trận cũng được thắng to. Ghi nhớ công đức, vua Thục giải oan cho ông và phong là Giảo Long Hầu. Sau này ông còn hiển thánh linh ứng, có phép nhà trời, cai quản âm binh, ra oai giúp dân sát quỷ trừ tà, dẹp hết những kẻ hại nước hại dân.

Trong hàng Ngũ Vị Tôn Ông, cùng với Quan Lớn Đệ Tam, Quan Lớn Đệ Ngũ cũng là một vị quan lớn danh tiếng hết sức lẫy lừng, được nhân dân xa gần tôn kính phụng thờ. Tuy trong hàng Năm Toà Ông Lớn, ông được thỉnh cuối cùng nhưng lại hay ngự về đồng nhất (bất cứ ai hầu Tứ Phủ, bất cứ dịp tiệc, đàn lễ nào đều phải thỉnh Quan Tuần Tranh về ngự). Khi ngự đồng ông mặc áo lam thêu rồng, hổ phù; làm lễ tấu hương, khai quang, chứng sớ tán đàn rồi múa thanh long đao. Khi có đại đàn mở phủ hay bất cứ lễ tiệc nào, sau khi thỉnh các quan lớn về, đều phải đợi đến khi giá Quan Lớn Đệ Ngũ về chứng một lần hết tất cả các đàn mã sớ trạng rồi mới được đem đi hoá.

Quan Lớn Tuần Tranh cũng được thờ ở rất nhiều nơi nhưng phải kể đến hai nơi nổi tiếng bậc nhất: đầu tiên là Đền Ninh Giang hay Đền Quan Lớn Tuần Tranh lập bên bến sông (bến đò) Tranh ở Ninh Giang, Hải Dương (là nơi chính quán quê nhà của ông, nơi ông trấn giữ duyên hải sông Tranh, cũng là nơi ông hiển tích) và Đền Kì Cùng lập bên bến sông Kì Cùng, qua cầu Kì Lừa (là nơi ông bị lưu đày). Ngày tiệc chính của quan là ngày 25/5 âm lịch (là ngày ông bị lưu đày và bảo nhân dân quê ông làm giỗ vào ngày này), ngoài ra vào ngày 14/2, các đền thờ ông cũng mở tiệc đón ngày đản sinh của quan.

Đến giữa thập kỷ 40 của thế kỷ XX, đền Tranh được tôn tạo với quy mô khá lớn, kiến trúc theo kiểu Trùng thiềm điệp ốc với những cung và gian thờ khác nhau. Năm 1946, thực hiện tiêu thổ kháng chiến, nhiều hạng mục ngôi đền bị tháo gỡ.

Đến những năm 60 của thế kỷ XX, đền được chuyển về phía bắc của thị trấn Ninh Giang cách đền cũ khoảng 300m, nay thuộc địa phận thôn Tranh Xuyên, xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang. Đền Tranh qua ba lần chuyển dời cùng nhiều lần trùng tu tôn tạo, đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử và tích hợp được nét đẹp của văn hóa Việt. Căn cứ vào hệ thống bia ký tại đền cho biết, vào năm Tự Đức thứ 5 (1852) đền đã có nhiều người công đức để tu tạo.

Người ta truyền rằng ” đền Tranh thiêng lắm, cầu gì được lấy”nên hàng năm khách thập phương từ các nơi về đây khá đông.