Cậu Hoàng Cả là ai ?
Cậu Hoàng Cả là vị Thánh Cậu thứ nhất trong hàng Tứ phủ Thánh Cậu trong Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Tứ phủ. Cậu Hoàng Cả xuất thân hoàng tộc chốn thiên cung, được Vua Cha cử xuống hạ giới phù dân vệ quốc và về trời khi tuổi còn niên thiếu.
“Cậu xưa vốn ở Phủ Dầy
Chầu chực đêm ngày hầu Mẫu vào ra
Cậu Hoàng mới độ lên ba
Hình dung sắc thái thật là xinh thay”
Cậu Hoàng Cả là ai ?
Các vị Thánh Cậu thường ít được nhắc đến nhiều cũng như trong các giá đồng Tứ Phủ. Tuy nhiên, người ta vẫn được hầu bóng Cậu vào những ngày cuối năm hoặc các dịp đặc biệt tại các bản đền của các cậu, trong đó có Cậu Hoàng Cả hay còn gọi là Cậu Hoàng Cả Phủ Dầy hay Cậu Bé Hoàng Thiên.
Cậu bé có xuất thân từ chốn thiên cung hoàng tộc, cậu được Vua Cha cử xuống hạ giới giúp nhân dân và về trời khi tuổi còn niên thiếu. Nhưng đôi khi, các cậu lại hóa thành một người hầu cận bên một vị quan, hoặc góp công giúp dân bảo về đất nước chứ không cứ là Hoàng Tử chốn thiên cung. Sau đó, họ sẽ hiển linh thành các Cậu Bé Thánh phụ tá các Ông Hoàng. Thông thường các Cậu ngự tại Lầu Cậu tại các đền phủ, tại đó có thể thờ tượng một cậu hay nhiều cậu. Cậu hầu ai trong đền thì hầu nhưng không có sự tích như các Cô Bé. Vì thế nên Cậu nào ngự ở đền phủ nào thì được gọi là Cậu bản đền của đền phủ đó
Hầu giá Cậu Hoàng Cả
Trong tín ngưỡng thờ Mẫu, các giá cậu luôn được hầu sau các giá cô và cũng được hầu ít hơn.
Khi giá ngự về đồng, Cậu Hoàng Cả mặc áo đỏ, hoa thắt hai tay, đeo mạng chéo, chít khăn mỏ rìu, chân quấn xà cạp, đi hài thêu hoa. Khi ngự đồng, cậu cũng thực hiện nghi lễ khai quang rồi múa hèo, phán ngự thông truyền.
Vì cậu thuộc dòng đệ nhất đi tu nên tuy thuộc hàng Khâm Sai nhưng cậu rất ít khi ngự về đồng.
Bản văn Cậu Hoàng Cả Phủ Dầy
Lòng tin tiến một cơi trầu
Dâng bản văn chầu thỉnh Cậu về đây
Cậu xưa vốn ở Phủ Dầy
Chầu chực đêm ngày hầu hạ vào ra
Cậu Hoàng mới độ lên ba
Hình dung sắc thái thật là xinh thay
Đầu đội nón chân đi giày
Áo xanh khăn đỏ vòng tay quạt tàu
Khi chầu thượng đế khấu đầu
Khi trở về chầu thánh mẫu thuỷ cung
Thấy ai thờ phụng có lòng
Cậu về giá ngự điện trung chơi bời
Cậu thời có sắc có tài
Khắp hết điện đài đâu chẳng ngự chơi
Ai thời sạch sẽ tốt tươi
Sửa sang lịch sự đến nơi tức thì
Cậu nay tính hạnh nhu mì
Hình dung nhan sắc mọi bề mọi hay
Lại xem phong cảnh mọi nơi
Đài kia giá nọ rong chơi phố phường
Miệng cười hoa nở phi phương
Khăn hồng cánh cánh rõ ràng thực xinh
Thấy đâu vui thú hữu tình
Cậu về giá ngự như hình thần tiên
Vốn xưa cậu ở giang biên
Bản văn Cậu Hoàng Cả Đền Sòng
Vầng đông mãn bóng dương vời vợi
Soi vườn hồng choi chói nhân gian
Vốn xưa chầu chực đền vàng
Vào ra cửa Mẫu sửa sang một Hoàng
Trên ngọc bộ chén vàng tay lỡ
Xuống trần gian vào cửa dân ngay
Điều lành ứng mộng khôn thay
Bào thai đủ tháng mười ngày sinh ra
Khác người ta long hành hối bộ
Ấn tam đình lồ lộ nở nang
Dung nghi tính hạnh phi thường
Ngọc lành vàng tốt yêu đương chẳng rời
Phút nghe thấy trên trời chiếu chỉ
Rước Hoàng về thượng đế tiên cung
Xe loan gió lọt bụi hồng
Cành huyên duy phút mộng xuân rầu rầu
Chốn hồng lâu trong lòng phỉ ngộ
Chạnh nghĩ là cậu ở xứ Thanh
Sòng Sơn thượng đẳng anh linh
Trời Nam tú khí địa danh đâu bằng
Duy nghìn thu tặng phong choi chói
Cửa linh từ nhang khói ngàn thu
Chầu rồi cậu lại ngao du
Đồi Ngang phố Cát kinh đô thị thành
Áo cánh xanh phất phơ lòng đỏ
Quần hoa hiên vòng cổ vòng tay
Khăn đào cậu đội xinh thay
Vai mang túi gấm chân giày rong chơi
Cậu Hoàng ba bảy tuổi xanh
Miệng cười hoa nở mọi hình mọi xinh
Chân đá cầu đồng trinh đánh đáo
Tay quạt tầu hảo tố báo tiền
Cậu Hoàng be bé hạt tiêu
Bé xinh bé đẹp vua yêu Mẫu dùng
Các chầu cô khăn hồng áo thắm
Bóng cậu Hoàng càng ngắm càng say
Dăm ba dắt díu dang tay
Nhác trông cậu quận thực thay hữu tình
Hát tiếng kinh líu lô vui vẻ
Cậu Quận Hoàng tươi đẹp thanh tân
Trẻ già nam nữ xa gần
Cậu Hoàng chơi đó mười phần ngồi xem
Hoặc ai phải sương thu nắng hạ
Cậu ban cho nước lã tàn nhang
Ra tay chuyển bệnh trần gian
Trừ tai tống ách bình an tức thời
Tấu văn mời cậu ban tài lộc
Cho trong nhà ngũ phúc lâm môn
Đền thờ chúa vị thánh tôn
Anh linh thiên cổ trường tồn muôn thu
Đệ tử tôi khói hương phụng sự
Dốc một lòng sớm tối dám sai
Thỉnh Cậu giá ngự đền đài
Phù hộ đệ tử đời đời bình an.
Khánh tiệc Cậu Hoàng Cả
Ngày chính tiệc Cậu Hoàng Cả là vào ngày 17 tháng 2 âm lịch và ngày hiển linh là 18 và 19 tháng 2 âm lịch, ngày giáng lần thứ hai là ngày mùng 9 tháng 7 âm lịch.
